"Nói tới thiền có nghĩa là nói tới trạng thái tỉnh thức tuyệt đối. Hành động thiền là gồm tất cả việc làm, hành động ở mọi tư thế, động tác sinh hoạt làm cho trạng thái tỉnh thức bừng sáng. Hay nói cách khác, tất cả những việc làm ở trạng thái tập trung tuyệt đối đều gọi là thiền. Vậy, thiền liên quan đến sự tỉnh thức chứ không liên quan đến tư thế đi, đứng, nằm, ngồi...
Khi nói tới thiền, tập trung tư tưởng tức là có vận dụng đầu óc, chuyển sự chú ý từ cái đầu bận rộn sang chú ý tập trung vào một điểm. Cho nên nới tới thiền là vẫn còn sử dụng đầu óc.
***
Nói tới chữ thiền thì một số khái niệm như tỉnh thức, ý nghĩ, cảm xúc có liên quan và cần phải biết.
- Biết rõ con người không thật là do hoàn cảnh mà mình biểu hiện ra để sống.
Lúc ở trạng thái tỉnh thức cao độ thì đó chính là mình thật.
- Ý nghĩ là đối tượng chết chứ không phải sống, và thực thể sống chính là sự quan sát. Ví dụ, khi quan sát ý nghĩ của mình, bản thân mình biết rất rõ có ý nghĩ đang hiện hữu. Nhưng, ý nghĩ đang hiện ra trong đầu óc không biết là đang có một trạng thái quan sát biết nó.
- Người đang quan sát ý nghĩ đang diễn ra chính là mình và là tỉnh thức.
Như vậy, công việc của người quan sát là để cho tỉnh thức trỗi dậy chứ không phải để phê phán, đánh giá ý nghĩ tốt hay xấu."
- Ý nghĩ là đối tượng chết chứ không phải sống, và thực thể sống chính là sự quan sát. Ví dụ, khi quan sát ý nghĩ của mình, bản thân mình biết rất rõ có ý nghĩ đang hiện hữu. Nhưng, ý nghĩ đang hiện ra trong đầu óc không biết là đang có một trạng thái quan sát biết nó.
- Người đang quan sát ý nghĩ đang diễn ra chính là mình và là tỉnh thức.
Như vậy, công việc của người quan sát là để cho tỉnh thức trỗi dậy chứ không phải để phê phán, đánh giá ý nghĩ tốt hay xấu."
(Trích sách Sống Minh Triết, Đạo sư Duy Tuệ, NXB VH-TT, 2009)
- Duy Tuệ -
