Quý vị phải chú ý coi chừng mình hiểu nhầm là đối cảnh thì vô tâm, cứ như vậy thì sẽ giống như gỗ đá, giống như con rô bốt thôi.
Ở đây phải hiểu người ta nói đến một phương pháp để giữ sự bình tâm trước sự việc xảy ra bằng việc dùng cái thấy, sự chú tâm của mình để quan sát mà không được xúc cảm, không được suy luận, không được thành kiến, không được đánh giá, không được tính toán. Giữ tâm bình lặng, quan sát trong trạng thái đó sẽ phát sinh ra những trí tuệ phù hợp với cái thấy phù hợp.
Nếu để xúc cảm phát sinh thì chúng ta chỉ có thể thấy được một chiều hay hai chiều. Ngược lại, nếu không có xúc cảm hay đánh giá thì cái thấy sẽ đa chiều và khi cần xử lí việc gì thì từ cái thấy đa chiều đó phóng ra những giải pháp mà chúng ta không hề định sẵn. Cho nên, dù có học những gì mang tính chất kiến thức cũng không giúp được gì nhiều cho chúng ta.
Quý vị phải coi chừng mình đang hiểu nhầm đối cảnh thì vô tâm. Ví dụ như khi thấy con mình bị một cậu bé khác đi xe đạp tông phải, chẳng lẽ đối cảnh như vậy mình lại vô tâm ?! Quý vị phải hiểu ý nghĩa của nó như thế này : là mình phải hết sức bình tĩnh, không quá hoảng hốt, khoan hãy đổ lỗi cho ai mà quan sát vấn đề. Khi ấy sẽ biết việc cần phải giải quyết là đỡ đứa bé lên hay không đỡ, lật nó qua hay không lật… tức là hành động như thế nào cho chính xác, đúng với hoàn cảnh và luật pháp thì phải căn cứ trên sự bình tĩnh. Bình tĩnh là trong tâm mình khoan vội xuất hiện những vấn đề khác, chỉ chú ý quan sát sự việc đang diễn ra như thế nào, từ sự bình tĩnh ấy sẽ có cách xử lí phù hợp. Sau khi xử lí xong xuôi hết rồi mới nói tới chuyện phải trái, đúng sai. Cái gì làm trước, cái gì làm sau sẽ diễn ra rất thứ tự chứ không phải thấy cậu bé tông con mình té, con mình đang nằm chảy máu dưới đường, mình lại đi tìm cậu bé kia mà chửi nó : “Mày đi mất dạy, lỗi tại mày !” - Chuyện đó tính sau.
Cho nên với trạng thái tĩnh lặng, tập trung chú ý và quan sát như vậy, trong đầu sẽ cho cách giải quyết theo thứ tự việc nào trước việc nào sau trong trạng thái ổn định, tĩnh lặng nhất và trạng thái tránh những xúc cảm tiêu cực. Chỉ có xúc cảm tích cực vì đau
lòng, cần được giải quyết.
Trích Master Duy Tuệ - Ánh Sáng Kỳ Diệu và Bóng Tối Điên Đảo - 26.4.2011
