Nếu quý vị trở lại nội dung câu chuyện Mục Kiền Liên báo hiếu mà người ta kể thì người mẹ của Mục Kiền Liên phạm tội xuống Địa ngục. Mà tội đó là tội bòn xẻn và tội khinh tăng.
Tại sao bòn xẻn và khinh tăng lại là có tội?
Nếu ở một truyền thống tôn giáo khác hay không phải đạo Phật thì không có chuyện này. Còn khi mình theo đạo Phật rồi thì mình lại tưởng chuyện này có thật, khi Mục Kiền Liên học báo hiếu về rồi nói với mẹ: “Mẹ ơi các thầy dạy là mẹ không được bòn xẻn, không được khinh tăng. Vì mẹ mà bòn xẻn và khinh tăng khi chết sẽ bị xuống Địa ngục và con không cứu được.”. Đây chỉ là câu chuyện của tôn giáo được xây dựng lên để nhắc vấn đề báo hiếu.
Báo hiếu không hề liên quan đến tôn giáo
Báo hiếu thật sự không phải như vậy, báo hiếu không hề liên quan đến tôn giáo.
Tình yêu của người mẹ đối với con chẳng liên quan gì đến tôn giáo cả. Người mẹ lo cho con không phải do tôn giáo dạy, mà người con lo cho Mẹ lại đi kiếm điếu ấy trong tôn giáo, đó là chuyện không hợp lí.
Cho nên quý vị là những Hiền giả Minh Triết thì ít nhiều đã hiểu sự giải thoát. Đó là giải thoát khỏi lòng chấp, chấp về chính trị, chấp về tôn giáo, chấp về khoa học, chấp về quan niệm sống ở đời, chấp đủ thứ chấp. Chính những cái chấp này làm cha mẹ khổ: chấp con dâu, chấp chàng rể, chấp xui gia, chấp tam tòng tứ đức, chấp môn đăng hộ đối…
Báo hiếu khi cha mẹ đang còn sống
Vậy thì, làm sao chúng ta giúp cha mẹ mình giải thoát ra được lòng chấp khi cha mẹ đang còn sống?
Muốn làm được chuyện này thì Hiền giả Minh Triết chỉ có một cách đó là phải từng bước tự mình giải thoát ra khỏi lòng chấp. Khi cha mẹ giận con dâu hay chàng rể … quý vị cố gắng làm sao giúp cha mẹ thoát khỏi lòng chấp chứ đừng có đồng tình, dù cho cha mẹ có đúng thì quý vị cũng giúp cha mẹ mình thoát ra khỏi cái chấp đúng này luôn. Vì cái chấp đúng này làm cha mẹ khổ tâm, khổ trí, làm mất đoàn kết trong gia đình, trong dòng họ. Khi đó cái chấp đúng đó cũng không có giá trị. Và đúng là chỉ có Hiền giả Minh Triết mới làm được việc này thôi ngoài ra không ai làm được hết.
Quý vị nên chọn một ngày báo hiếu, có thể chọn đúng ngày báo hiếu bên Phật giáo nhưng tổ chức sinh hoạt báo hiếu theo đường lối Minh Triết giúp cha mẹ an định tinh thần bằng nhiều cách khác nhau.
Tỏ tường câu chuyện Mục Kiền Liên cứu mẹ
Trở lại câu chuyện Mục Kiền Liên cứu mẹ, chúng ta thấy nổi lên 2 vấn đề nổi bật trong câu chuyện tội lỗi của người mẹ.
Quý vị thấy rõ sự mâu thuẫn giữa đạo Phật và các tôn giáo khác do bà không theo đạo Phật, vấn đề thứ hai là nuôi tăng. Nuôi tăng hay không nuôi tăng đâu đến nỗi phải xuống Địa ngục? Nội dung câu chuyện thể hiện rõ là bảo vệ đạo Phật và khích lệ nuôi tăng trong khi thời đại bây giờ là thời đại hội nhập, thời đại đoàn kết, thờ tình yêu con người chứ không thờ phượng tôn giáo. Nếu con người mà không biết yêu người thì đúng là bị đọa xuống Địa ngục.
Nếu câu chuyện Mục Kiền Liên cứu mẹ mà đổi lại một chút là người mẹ này không biết yêu con người, không biết yêu cây cối, con vật thì câu chuyện sẽ có ý nghĩa hơn. Ngược lại ở đây lại lên án người mẹ đó đi theo Bà-la-môn giáo – bị cho là tà giáo. Mà hiện tại ngày nay ở Ấn Độ đạo Phật gần như không có mà Bà-la-môn giáo chiếm hết toàn bộ. Vậy thì, sao chánh giáo lại không tồn tại, mà tà giáo lại phát triển và tồn tại đến hiện nay.
Cho nên người Minh Triết cần rất khách quan, rất vô tư, tỏ tường để giúp cha mẹ thoát ra khỏi lòng chấp, an định tinh thần và giúp cho cha mẹ bớt lo lắng bớt suy nghĩ trong lúc tuổi xế chiều.
Báo hiếu khi cha mẹ đang sống cận kề với mình
Đối với đời sống tâm lý bình thường của cha mẹ thì quý vị lưu ý những điểm sau :
- Lời ăn tiếng nói trong giao tiếp hàng ngày với cha mẹ. Lời nói chúng ta như việc gieo một hạt giống lành trong đầu óc người khác. Dù cho đầu óc của cha mẹ mình có còn chật chội, có còn cố chấp đến đâu thì chúng ta mượn âm điệu của lời nói ấy mà đưa hạt giống lành vào tâm hồn người nghe chứ đừng có nói điều tiêu cực, không đánh giá cha mẹ hay dở, bởi vì tất cả những yếu điểm ấy chỉ là tạm thời không phải là căn bản.
Lòng chấp hay tiêu cực cũng chỉ là tạm thời. Còn phần năng lực Huệ của cha mẹ rất lớn. Do đó mình là Hiền Giả Minh Triết thì dùng lời nói như là phương tiện đem mầm giống lành vào tâm hồn cha mẹ để từ đó dần dần mọc lên giúp phá hủy lòng chấp, dần dần mọc lên giúp cha mẹ mình nhận ra sức mạnh của họ và họ thay đổi từ đó. Chúng ta tạo cơ hội, tạo duyên lành cho họ đạt đến cuộc sống hạnh phúc. Không nên dùng âm điệu hay lời lẽ đi ngược lại việc gieo mầm Minh Triết ấy.
- Sự chăm sóc sức khỏe cho cha mẹ: Quan tâm đến vấn đề ăn uống, quan tâm đến đời sống tinh thần làm cho họ vui. Trong năm có thể tổ chức ngày báo hiếu, ăn uống đi chơi...
-Về đời sống tâm lí bình thường thì quý vị phải hiểu cha mẹ mình muốn gì. Điều này rất khó chứ không phải dễ. Quý vị phải khôn khéo, tế nhị vì nhiều khi cha mẹ muốn gì cũng không nói ra bằng lời. Bởi vì, có nhiều vị nghĩ rằng: Bây giờ mình lên thành phố làm ăn được rồi thì đem cha mẹ lây ngay cho rồi mà ở chi nông thôn cực khổ quá. Đó là một cách báo hiếu. Nhưng quý vị đâu có biết rằng cha mẹ lại không thích như vậy, lên đó giống như bắt nuôi con mình, giữ nhà cho mình… Vậy thì, quý vị đã vô tình giết cha mẹ mình thôi!
Việc hiểu cha mẹ muốn gì là vô cùng khó. Nhiều khi cha mẹ chỉ cần sống trong một ngôi nhà mộc mạc ở nông thôn, hay sống trong một căn lều nho nhỏ, rồi bán vài ba chén nước chè để có tiền mua kẹo. Mà quý vị cũng đừng nghĩ là mình là người có chức có quyền, mình là người có tiền. Bây giờ mẹ làm như vậy thì sợ xấu hổ mình. Đó thật ra chắc gì quý vị đã thương gì mẹ mình, mà đó là vì mình sợ xấu hổ, mang tiếng nên mới đem mẹ về nhốt trong biệt thự và cho rằng đó là thương mẹ, là báo hiếu.
Báo hiếu đích thực chính là giải tỏa phần tâm lý, làm vừa lòng cha mẹ. Đây là thầy nói đến phần tâm lí. Mà quý vị muốn làm vừa lòng phần tâm lý của cha mẹ thì phải hiểu rõ cha mẹ muốn gì. Và quý vị cũng quên cái danh giá của mình đi mà hãy làm vừa lòng cha mẹ. Thật ra, danh giá đó chỉ là một hão huyền, một thứ tưởng tượng không có thật. Vậy thì, nếu quý vị không bỏ cái danh giá này đi thì quý vị lấy danh nghĩa là báo hiếu nhưng cách hành xử đó là bảo về cho cái mà mình đã cho là danh giá.
Và điều này cũng rất tế nhị chứ không phải hỏi đại là “Cha ơi! Cha muốn gì thì cha nói đại cho nó rồi đi, mất thì giờ của con quá. Hay mẹ muốn gì mẹ cứ nói đại ra đi chứ mất thì giờ con quá. Con bây giờ bận công việc làm ăn lắm mà tối ngày con không biết cha mẹ muốn gì”. Quý vị làm như vậy thì cha mẹ không bao giờ sẽ không bao giờ nói ra. Do đó, quý vị phải ráng tìm hiểu và điều này khó vô cùng. Làm sao quý vị giúp cho cha mẹ được vui.
Báo hiếu đối với trường hợp bố mẹ đã qua đời
Trường hợp khi cha mẹ đã mất mà các niệm tưởng (hồn ma hay vong hồn) do lòng chấp còn lưu lại thì quý vị giúp làm tan các niệm tưởng này. Các niệm tưởng ấy do lòng chấp sinh ra, do chấp nên bất an khi chết, do chấp nên đau khổ khi chết, do chấp nên không hiểu vì sao mình chết. Quý vị muốn giúp làm tan các niệm tưởng này thì quý vị đọc bài “Bí quyết siêu độ vong linh”
Đối với quý vị nào đã có Phật Tâm Danh cho cha mẹ đã chết thì quý vị dán hình cha mẹ vào Ấn chứng Phật Tâm Danh và để lên bàn thờ. Quý vị cầu nguyện cho vong linh cha mẹ hãy an lòng vì con còn sống đây và đời sống của con hết sức bình an vô sự. Cha mẹ không cần phải lo gì hết. Nếu như cha mẹ có đi theo con mà con không biết cha mẹ đang theo con: “Nếu quả cha mẹ có theo con thì con xin báo cho cha mẹ biết là đầu óc con rất hài lòng với cuộc sống này, con không có gì thắc mắc, khó khăn, trục trặc gì về cuộc đời này. Con biết ơn cha mẹ đã sinh ra con, con hài lòng với cuộc sống của con.”. Khi quý vị nói như vậy thì niệm tưởng đó sẽ tan đi.
Báo hiếu đối với trường hợp thất lạc, không rõ cha mẹ mình sống hay chết
Nếu như không xác định được cha mẹ chết chưa thì quý vị cầu nguyện tất cả các vị thần linh trong trời đất nếu có : “Hãy bảo vệ và phù hộ cho cha mẹ của con được an toàn được sống hạnh phúc dù cho họ đang ở nơi đâu đang làm gì, khi đang tuổi già và khi bỏ xác thân thì được bình an, khỏi phải ưu tư cho đứa con lưu lạc không biết sống chết nơi đâu vì cuộc sống của con hoàn toàn mãn nguyện. Con không biết làm sao biết được cha mẹ ở đâu mà con chỉ biết một điều là cầu nguyện. Con hết sức biết ơn cha mẹ, các vị thần linh đã che chở cho con cho cha mẹ con.”.
Báo hiếu với chính mình
Quý vị cũng cần báo hiếu đối với chính mình. Phải làm một số việc đối với chính mình bằng cách thực hành thực hiện các phương pháp trong Thiền Minh Triết.
Thứ nhất, là thực hành để thực sự giải thoát ra khỏi lòng chấp. Chúng ta có giải thoát ra lòng chấp thì chúng ta mới ở trong con người Trí Huệ. Lúc này, sức mạnh của Trí Huệ mới kết nối được với Trí Huệ của cha mẹ mình cho dù cha mẹ mình sống hay chết hay lưu lạc đâu đó mà mình chưa biết. Sức mạnh Trí Huệ này sẽ đi xuyên suốt không gian và thời gian, như tâm truyền tâm, sẽ tự động xử lý giải quyết giúp cho cha mẹ mình được giải thoát lúc sống và được siêu thoái lúc chết. Vì vậy, quý vị phải thực hiện cho bằng được sự giải thoát khỏi lòng chấp của chính mình.
Thứ hai, là chúng ta phải có phong cách sống Minh Triết. Nếu không thì chúng ta không đủ nội lực để độ được ai, để báo hiếu, để làm yên lòng cha mẹ.
Thứ ba là thỉnh thoảng chúng ta nghĩ về cha mẹ mình để học và phát triển lòng yêu thương của chúng ta đối với dòng họ, gia đình, vợ chồng, con cái, bè bạn, xã hội, loài người, môi trường sống … Bởi vì khi nghĩ đến tình yêu của cha mẹ đối với mình thì đây là phương pháp nhanh nhất kích hoạt lòng yêu thương của chúng ta.
Thầy thí dụ, nếu quý vị có một vấn đề làm động tâm hoài thì quý vị cứ nghĩ về tình yêu của cha mẹ đối với mình sẽ giúp quý vị trở về trạng thái yên tĩnh.
Cũng như thế tình yêu chính là giải pháp duy nhất giải quyết xung đột chồng vợ, còn lý sự đúng sai là điều kiện, là mầm mống tan vỡ hạnh phúc. Vì đúng sai đi đến tự ái, đúng sai đi đến chán chường, đúng sai đi đến chia tay. Tình yêu thì không có đúng sai.
Mình học cách mẹ yêu mình như thế nào để mình tập phát triển tình thương đối với gia đình, đối với đồng loại của mình. Thầy nhớ lúc mẹ thầy chăm sóc thầy giấc ngủ, nhờ điều đó mà thấy phát triển tình thương mà bây giờ thầy chăm sóc đến tinh thần của các đệ tử của thầy. Thầy chăm sóc đến đời sống riêng, thầy chăm sóc rất chi tiết, thầy có tầm nhìn rất quán xuyến trong hệ thống tư tưởng của thầy giống như mẹ thầy chăm sóc thầy khi xưa.
Qua hình ảnh đó thì Mẹ đúng nghĩa là một đấng sáng tạo. Mẹ là một điều gì đó rất huyền bí, chúng ta nói không được, nói không hết và nói cũng không đúng luôn. Quả thật, khi đứng trước một đấng sinh linh nào đó hay một Đấng Tối Cao nào đó thì chúng ta không định nghĩa được. Cho nên Mẹ mang tính chất thiêng liêng, huyền bí, sáng tạo mang tính chất nuôi dưỡng. Nói đến Mẹ là nói đến sự sinh ra, sự nuôi dưỡng và nhất là nói đến vấn đề tình yêu. Do vậy chúng ta học tất cả những tính chất thiêng liêng huyền bí này của người Mẹ để phát triển tình yêu thương trong cuộc sống của chúng ta.
Chúng ta còn cần phải học cách yêu thương của người Cha để phát triển cách yêu thương của người Cha còn rộng hơn vai trò làm cha. Chúng ta còn học cách yêu thương của người Cha đối với mình để mình phát triển tình thương cho đồng loại. Học như vậy quý vị sẽ hưởng được hạnh phúc từ tình yêu.
Bên cạnh đó chúng ta cũng cần phải sửa soạn dọn dẹp thân tâm chúng ta để sao cho xứng đáng với lòng mong đợi của các đấng sinh thành. Sự trưởng thành của chúng ta nói lên sự báo hiếu của chúng ta đối với cha mẹ. Nếu chúng ta tỏ ra là một người không có phong cách trưởng thành thì chúng ta khó nói đến sự báo hiếu lắm.
Còn về phần thể hiện sự báo hiếu qua nỗ lực của chính mình thì giống như một đại nguyện đối với đấng sinh thành. Chúng ta thật sự xứng đáng là con người trưởng thành, để tình yêu vượt lên trên tất cả mọi giới hạn của các nhận thức, của các quan niệm sống, của các triết lý, của ảnh hưởng các tôn giáo, chính trị …
Thầy chia sẻ một số nội dung như vậy chưa thật sự đầy đủ nhưng cũng giúp cho quý vị dễ dàng thực hiện công việc báo hiếu. Giúp cho quý vị có đời sống tinh thần giữa chúng ta và cha mẹ chúng ta – những người còn sống được thoải mái, giữa chúng ta và cha mẹ chúng ta – những người đã chết rồi cũng được thoải mái và giữa chúng ta và cha mẹ chúng ta – những người chúng ta không hề biết họ ở đâu cũng được an lòng.
Nội dung được trích từ bài giảng Báo Hiếu Theo Tinh Thần Minh Triết, Thầy Duy Tuệ thuyết giảng ngày 31.07.2009. Quý vị có thể liên hệ mua CD tại trang web minhtriet.vn để thực hành tiếp nhận trọn vẹn giá trị tinh thần quý báu này.
Quý vị có thể xem thêm clip này
Quý vị có thể xem thêm clip này
