Bốn sự thấy
Hôm nay, tôi có buổi nói chuyện đột xuất với quý vị trong ban
biên tập. Không biết thế nào, mấy tuần nay cứ bốn giờ sáng là tự động tôi không
ngủ được nữa, tôi thức dậy, rồi trong đầu tôi có nhiều cái thấy phát ra. Hôm
nay tôi muốn chia sẻ với quý vị, nếu không, nay mai làm công việc khác lại quên
mất. Cứ bốn giờ sáng, cái đầu của tôi không buồn ngủ nữa và tự động tỉnh ra.
Khi đó, tôi hay thấy những vấn đề trí tuệ rất có lợi cho quý vị, rất có lợi cho
mọi người.
Như quý vị đã biết từ trước tới nay, tôi không có bàn tính,
không có thảo luận hay là đề cập đến những vấn đề gì khác ngoài cái thấy của
tôi đối với đầu óc của con người. Tôi cứ thường nhìn thấy những sự thấy xuất hiện
trong đầu óc của mình. Và tôi đem những sự thấy ấy trình bày lại với quý vị hiền
giả. Tôi không thấy những chuyện thế sự trong cái đầu của tôi, cũng như trong
cái đầu của quý vị, cũng như trong cái đầu của người khác. Tức là không thấy những
chuyện của cuộc đời, của xã hội, của tiền bạc, của kinh tế, của chính trị, của
tôn giáo hay là những thứ khác…
Tôi chỉ thấy những vấn đề gì làm cho con người phải trải qua sự
thất vọng. Từ thất vọng dẫn tới cảm xúc đau buồn. Đó là sự thấy thứ nhất.
Sự thấy kế tiếp là tôi thấy cái gì trong đầu óc cản trở sự khôn
ngoan, sự thông minh sâu thẳm đầy tình người của một con người. Điều đó cũng đồng
nghĩa là tôi thấy con người chúng ta hoàn toàn có rất nhiều khả năng vô cùng vô
tận để phát triển trí khôn và sự thông minh sâu thẳm đầy tình người của mình.
Đó là sự thấy thứ hai.
Sự thấy thứ ba là tôi thấy tại sao đầu óc con người lại có những
vấn đề cản trở sự may mắn hay cản trở những cơ hội, cản trở chính đầu óc của
mình hay là con người của mình tiếp cận với những cơ hội tốt đẹp cho cuộc đời của
mình. Hay nói một cách khác, con người sao lại không nhìn thấy được những cơ hội
thuận lợi cho cuộc đời của mình? Cái gì cản trở đầu óc con người để cho con người
không nhìn thấy được những cơ hội thuận lợi xung quanh chúng ta để cuộc sống của
chúng ta dễ chịu hơn?
Sự thấy thứ tư là tôi thấy cái gì cản trở vẻ đẹp bên trong đầu
óc chúng ta với phong cách đẹp đẽ của chúng ta trong cuộc sống hàng ngày.
Đây là bốn sự thấy mà tôi thường thấy. Gần như là lúc nào cũng
thấy. Và tôi không muốn bàn đến bất cứ chuyện gì khác ngoài bốn sự thấy này.
Tôi không muốn thấy chuyện khác. Tôi không thích thấy, tôi không có mong mỏi để
thấy những vấn đề khác. Lúc nào tôi cũng thường thấy bốn vấn đề này.
Và bốn vấn đề này là tôi thường thấy nhất.
Còn trước đây, đã lâu lắm rồi thì tôi thấy sự dối trá trong đời
sống. Tức là đầu óc con người sống trong sự dối trá mà mình không hề biết là
mình sống trong sự dối trá. Người ta dối trá mình, mình dối trá người khác.
Nhưng sự thật là không biết, cứ tưởng nó là thật. Chứ không phải mình có tính xấu,
mình đi dối người khác. Không phải người khác có tính xấu, sống dối trá với
mình. Mà hầu hết là, mình không biết mà người ta cũng không biết, chứ không phải
mình xấu mà cũng không phải người ta xấu.
Khám phá
những thông điệp bí mật ẩn chứa phía dưới các ngôn ngữ, cảm xúc
Với những cái thấy đó thì quả thật là tôi chỉ có thể trình bày bằng
xúc cảm. Tôi trình bày bằng xúc cảm chứ không phải trình bày bằng sự sắp đặt
tính toán hay theo kiểu chữ nghĩa văn chương, văn học. Xúc cảm nó đẩy mình tới.
Xúc cảm là một năng lực bắt mình phải nói cái thấy đó. Chứ không phải mình
trình bày cái thấy đó giống như người máy. Khi tôi trình bày lại cái thấy cho
quý vị thì lúc đó có cảm xúc nổi và cảm xúc chìm. Cảm xúc nổi là những lời tôi
nói mà quý vị nghe thấy. Còn cảm xúc chìm là cảm xúc của tình yêu, của tình
thương. Cảm xúc chìm nó giống như là một loại cảm xúc của động cơ. Còn cảm xúc
nổi là cảm xúc của một sự biểu hiện cho động cơ ấy. Người nghe nếu thực sự chú
ý cũng có thể cảm nhận những cảm xúc ấy, nhưng thường thì đa số lại bám vào cảm
xúc bề nổi, thích thú hay không thích thú cái cảm xúc của bề nổi. Phần lớn đầu
óc của người nghe khó có thể chìm sâu được trong cảm xúc của sự sâu thẳm bên dưới.
Vì vậy mà ban biên tập có cố gắng biên tập bằng cách nào đi nữa thì cũng chỉ
biên tập được phần bề nổi, không thể biên tập được phần chìm sâu bên dưới lời
tôi nói.
Tôi đã nhắc đi nhắc lại nhiều lần, bề sâu bên dưới lời tôi chia
sẻ với quý vị có chứa đựng rất nhiều sự bí ẩn. Chỉ những người nào tha thiết muốn
khám phá trí tuệ của mình thì người ấy sẽ lắng sâu, sẽ cảm nhận được những cảm
xúc sâu lắng bên dưới những lời tôi trao truyền. Còn đa số thì chúng ta dừng lại
ở cái chỗ là đọc, nghe bề nổi, cảm nhận cho nhanh, hiểu cho nhanh và biến thành
kiến thức cho nhanh! Vì vậy, cho nên quý vị chưa có thực sự mở được trí riêng của
mình. Cho nên, chỉ thấy người nói chuyện mình thích nhưng mà mình chưa thật sự
thích những điều gì mà mình khám phá sâu thẳm hơn. Thì cũng không có cách nào
khác được, ban biên tập làm hết sức mình thì cũng chỉ làm được vậy thôi.
Còn tất cả những người nghe thì cần chú ý là phải khám phá cho
được những thông điệp ẩn chứa qua các ngôn ngữ, qua các lời nói tôi dùng hay
qua cảm xúc của tôi. Qua các làn sóng cảm xúc, quý vị cảm nhận được những thông
điệp ẩn chứa bên trong. Có lúc tôi nói nhanh, có lúc tôi nói chậm, có lúc tôi
nói trầm, có lúc tôi nói bổng, có lúc tôi dừng lại, có lúc tôi làm thinh, có
lúc tôi nói rất giận dữ, có lúc tôi nói rất hiền hòa…, thì đó là các biểu hiện
của cảm xúc.
Do đó, ban biên tập chú ý ghi chú cho độc giả. Khi đọc, người ta
cố gắng cảm nhận được những cảm xúc chìm đắm bên dưới các từ ngữ này. Từ đó, họ
có thể nhận ra các thông điệp bí mật. Những thông điệp bí mật, thứ nhất là
không thể dùng ngôn ngữ để nói được; thứ hai là những cái gì có thể dùng bằng
ngôn ngữ thì tôi cũng không được phép sử dụng để nói những điều ấy ra. Vì vậy,
người nghe phải chịu khó, phải lắng đọng. Quý vị phải ghi chú những điều ấy cho
độc giả.
Đối với những thính giả, tức là những người nghe, thì quý vị
cũng lưu ý là phải nên có những lời mở đầu hướng dẫn cho họ để họ cảm nhận được
những thông điệp bí mật ẩn chứa phía dưới các ngôn ngữ, phía dưới các cảm xúc
đó. Nếu chúng ta chỉ dừng lại ở trên bề mặt của cảm xúc hay bề mặt của ngôn ngữ
thì hoặc là chúng ta khen hay, hoặc là chúng ta thấy không hay. Chúng ta chỉ ở
trong trạng thái đó. Và chúng ta có thể hiểu nhầm rằng chúng ta đã thật khá hoặc
chúng ta hiểu nhầm rằng chúng ta chưa khá. Do vậy, quý vị cần phải ghi chú những
nội dung ấy cho các độc giả và thính giả biết.
Triết lý
cảm xúc kỳ diệu
Tôi trở lại phần cơ bản của một loại triết lý đầy cảm xúc mà tôi
đã trao truyền suốt mười mấy năm qua cho quý vị. Tôi gọi là một loại triết lý cảm
xúc kỳ diệu. Chúng ta phải sử dụng trở lại ngôn ngữ, xây dựng và sáng tạo trở lại
các ngôn ngữ làm sao cho nó đáp ứng được với tất cả các nền văn hóa khác nhau,
các tình huống khác nhau, các tần số xã hội khác nhau, các tầng lớp xã hội khác
nhau. Vì những sự truyền trao của tôi không dành cho một tôn giáo nào, không dành
cho một địa phương cá biệt nào. Tôi đã nhiều lần nói là tôi đi qua con đường của
tình thương dân tộc để gửi gắm những cảm xúc của mình, những tình cảm của mình
vào cho loài người. Tôi đi qua cánh cổng của tình
yêu quê hương để đi ra ngoài thế giới, để đi vào trong lòng con người trên hành
tinh này.
Do vậy, chúng ta cố gắng sáng tạo ngôn ngữ để đáp ứng được cái
đó, đáp ứng được con đường đó. Bây giờ con đường của chúng ta thực sự rõ rồi,
không có gì để mà mơ hồ nữa thì đến giai đoạn này, quý vị bắt đầu gác lại những
phương tiện cũ mà chúng ta đã sử dụng. Những phương tiện cũ chúng ta không vứt
bỏ nó đi mà chúng ta đưa nó vào viện bảo tàng Minh Triết để cho con cháu chúng
ta sau này có cơ hội xem xét là chúng ta đã thiện xảo sử dụng tất cả các phương tiện để đưa con người tới khai mở trí
tuệ, vượt qua tất cả những nỗi bất bình, tồn tại một cách kỳ diệu và có ý nghĩa
nhất.
Như lúc đầu tôi đề cập những cái thấy của mình, tôi thường xuyên thấy, lúc nào cũng thấy, mở
mắt ra là thấy, nằm ngủ, thỉnh thoảng trong giấc chiêm bao cũng thấy. Và con đường
Triết lý Sống Kỳ Diệu mà chúng ta đang theo đuổi cho cuộc đời của chúng ta mang
bốn sự thấy đó. Bốn sự thấy chính và một sự thấy
phụ. Triết lý sống của chúng ta mang đượm màu sắc như vậy.
Chúng ta thấy đầu óc của mình tại sao lại dính vào cái nhìn bế tắc
để các cảm xúc đau buồn của sự bế tắc nổi lên. Do cái thấy bế tắc ấy dâng trào
lên và có thể nó dẫn chúng ta đến tự kết liễu cuộc sống của mình. Rồi tự than
thân trách phận, tự mình lao đầu xuống vực thẳm hay là tự mình đầu hàng cuộc sống,
tự mình cảm thấy chán chường và bế tắc với cuộc đời này. Đó là cái thấy đầu
tiên mà chúng ta cần phải biết để chúng ta vượt qua.
Cái thấy này nó có liên quan đến việc mà chúng ta vô tình sống
trong chuyện mà chúng ta tự lừa dối mình và người khác cũng tự lừa dối mình. Cuối
cùng, chúng ta lừa dối qua, lừa dối lại lẫn nhau, mà chúng ta vẫn cứ cho rằng
đó là thật. Chưa thực sự bế tắc thì chúng ta vẫn cho là thật. Bế tắc rồi, đang
bế tắc, chúng ta chưa thừa nhận là chúng ta tự lừa dối mình mà chúng ta chỉ mới
thừa nhận là chúng ta bị xui rủi, chúng ta không được may mắn. Chứ chúng ta
chưa thực sự dám thừa nhận rằng là mình dốt. Mình đang lừa dối mình. Mình đang
lừa dối người khác. Và người khác cũng đang lừa dối họ và cũng lừa dối cả chính
mình. Mình chưa thấy được điều ấy.
Tôi còn nhớ hồi ấy cô TTH và ông NXO mời tôi đến chơi. Tôi đã kể
cho quý vị nghe rồi. Điều may mắn là người đại trí thức ấy chấp nhận là mình
chưa từng nghĩ rằng mình thực sự dốt. Tại sao anh đau khổ? Tại sao anh khó chịu?
Tại sao anh khó chịu với chính anh? Và tại sao anh khó chịu với người khác? Tại
sao anh cảm thấy thất vọng? Hay là tại sao anh thấy anh thành công, anh thành tựu
mà anh vẫn khó chịu? Cái chính là anh chưa nhìn thấy được một điều rất quan trọng,
đó là anh thấy rằng là anh chưa thực sự nhìn thấy sâu sắc về chính mình, mình
chưa bao giờ có điều kiện để nhìn ra được chuyện này. Vì vậy, cho nên mình
không chấp nhận… Do vậy, tôi đề nghị ban biên tập làm sao làm cho rõ chỗ này.
Sáng tạo
từ ngữ
Còn về vấn đề từ ngữ, chúng ta sử dụng từ ngữ không liên quan gì
đến tôn giáo nào. Bởi vì trạng thái bế tắc, thất vọng, đau buồn, không phải chỉ
người có tôn giáo mới bị mà người không có tôn giáo cũng bị cái này, người
không có đức tin nào hết cũng bị cái này. Nay làm tổng thống, ngày mai vào tù.
Nay làm tỉnh trưởng, ngày mai vào tù hoặc có thể bị tội tử hình. Nay làm tỷ phú
ngày mai trắng tay. Khi người ta trở thành tỷ phú thì sự giàu sang, phú quý vô
cùng tận, nhưng khi đi xuống rồi thì không còn cái gì cả, không có cái gì còn hết.
Tiền cũng không còn và có nhiều khi mạng sống cũng không còn. Mạng sống có còn
thì cũng giống như người không có linh hồn, người mất hồn. Người chỉ còn cái
xác, sống mất hồn, ăn không ngon, ngủ không ngon. Tức là ở trạng thái chết mà
chưa chôn, theo cái nghĩa hết sức tiêu cực.
Từ ngữ chúng ta sử dụng phải sáng tạo làm sao đáp ứng được với tất
cả mọi người trên thế giới. Ví dụ như chúng ta sử dụng chữ “đau khổ” thì chưa
chắc đã nói rõ được. Nhưng chúng ta sử dụng chữ căng thẳng, thất vọng, bất bình,
tuyệt vọng, chán chường thì có thể nó sẽ đúng với tất cả các nền văn hóa khác
nhau. Người ta dùng chữ “đau khổ” thì mang tính cá biệt của một tổ chức, một tập
thể, một quan niệm, một trường phái. Cho nên chúng ta không dùng từ đau khổ. Từ
“đau khổ” thì quý vị có thể chuyển hóa lại, chuyển đổi đi thành “cái nhìn thất
vọng, cái nhìn bế tắc dẫn tới cảm xúc đau buồn, chán chường, thất vọng, thiếu tự
tin - nó đi liền với nhau”. Tôi đề nghị ban biên tập ghi rất là rõ chỗ này và
đưa vào quyển từ điển nhỏ bỏ túi của chúng ta.
Còn từ “vượt qua đau khổ”, vì hồi xưa ta không có từ để dùng thì chúng ta phải dùng những từ mà
nhân gian dùng thông qua ảnh hưởng của các tôn giáo thì nay chúng ta phải đổi lại.
Ví dụ những từ như là “giải thoát”, “hạnh phúc”, “thiêng đàng”, “địa ngục”, hay
là “cứu cánh”, hay là “tỉnh thức”.... Tức là với một “đầu óc bấn loạn” thì
chúng ta chỉ nói ngược lại với từ này là từ “đầu óc tỉnh táo”. Nhưng để cho dễ
hiểu từ “tỉnh táo” chúng ta có thể nói là “đầu óc của mình không bấn loạn,
không bận rộn, không u u ve ve như tiếng con ong kêu trong tổ ong. Giống như
quý vị nghe những câu ngạn ngữ của phương Tây: “Bận rộn như là con ong”, lúc
nào cũng nghe tiếng ong ve ve trong đầu óc.
“Đầu óc bận rộn” nó khác. “Đầu óc căng thẳng” nó khác. Nhiều khi
đầu óc nó bận rộn nhưng ít căng thẳng. Các cụm từ như “Đầu óc không bận rộn”,
“Đầu óc tỉnh táo”, “Đầu óc thảnh thơi”, “Đầu óc nhẹ nhàng”, “Đầu óc tập trung”,
“Đầu óc thường để ý vào những chuyện chi tiết”, “Đầu óc không có để ý vào chuyện
chi tiết”, “Đầu óc lơ đễnh”… Chúng ta tập trung phân tích nó ra và sử dụng các
từ ngữ ấy.
Chúng ta không cần phải dùng chữ “thiền định, định tâm”. Bởi vì,
tôi thấy có nhiều cái mà chúng ta có thể nghiên cứu. Nhật Bản người ta nói chữ
“zen” chứ người ta không nói chữ “thiền”. Người ta sáng tạo ra từ ngữ riêng cho
trường phái của người ta. Nhưng ở đây chúng ta sử dụng ngôn ngữ nào, từ ngữ nào
mà ai cũng có thể hiểu được. Tất cả mọi thành phần trong xã hội, trên hành tinh
này đều có thể hiểu được.
Ví dụ như, đầu óc căng thẳng quá, đầu óc tôi thất vọng quá. Tôi
nhìn vấn đề làm sao không biết mà tôi thất vọng quá, tôi khó chịu quá, tôi bực
bội quá, tôi giận dữ quá, tôi đau buồn quá, tôi bị trầm cảm quá. Từ “trầm cảm”
thì quý vị biết rồi, là suốt ngày nó không muốn nói gì hết, không tự tin gì hết,
không tiếp xúc với ai cứ ngồi một mình, nói lảm nhảm, gần như nó không còn sự sống
nữa. Nó còn đang sống nhưng nó không có sự sống, không có hành động sống nữa,
nó không có động cơ để sống nữa. Chữ “trầm cảm” là không có động cơ để sống,
không có mục tiêu để sống, không có nội dung để hành động. Có thể mình sẽ làm
rõ như vậy.
Chúng ta cố gắng tìm những từ ngữ không hoang đường. “Chứng ngộ”
là một từ ngữ rất hoang đường. Vì chúng ta bị ảnh hưởng bởi những từ ngữ như vậy
cho nên chúng ta đi tìm một con đường hoang đường. Chúng ta bỏ hết tất cả những
cái đó không sử dụng đến! Chúng ta qua thời kỳ ấy rồi. Thời kỳ chúng ta sử dụng
ngôn ngữ để diệt ngôn ngữ đã qua rồi. Chúng ta sử dụng nó để vô hiệu hóa sự mơ
hồ của nó, giai đoạn ấy chúng ta qua rồi.
Ngôn ngữ rất quan trọng! Tôi nhắc đi nhắc lại, chúng ta cố gắng
làm việc sáng tạo ngôn ngữ. Không phải chỉ có mình tôi sáng tạo ngôn ngữ được.
Quý vị cứ mạnh dạn sáng tạo ngôn ngữ, rồi quý vị gửi tôi xem. Tôi xem thì có thể
tôi có ý kiến mà cũng có thể tôi không có ý kiến, rồi quý vị có ý kiến với
nhau. Chúng ta cũng xứng đáng để sống khi chúng ta làm công việc này. Làm công
việc này vui lắm! Biết bao nhiêu người có tiền, có của, có địa vị bây giờ người
ta sống trong sự chán chường, trong sự bực bội, trong sự chửi thề suốt ngày.
Còn chúng ta sống ung dung lắm. Đừng có nghĩ quá nhiều về vật chất, chúng ta sống
rất ung dung. Mà chúng ta làm việc và cống hiến như thế này thì rất là tốt, rất
là ung dung, tự tại.
Tôi mới nói sơ qua một phần về chuyện từ ngữ, chuyện này cần phải
nói tới nhiều lắm. Chúng ta phải thường xuyên làm việc, thường xuyên sáng tạo.
Những chữ gì mang tính mơ hồ, tiêu cực thì chúng ta không dùng nữa. Bởi vì mình
dùng từ ngữ mơ hồ: thứ nhất thì người ta không hiểu mình; thứ hai là mình cũng
không hiểu mình; thứ ba là mình cũng không hiểu người ta; thứ tư là mình cũng
không hiểu từ ngữ mình dùng để nói cái gì. Mình cứ dùng nhưng mình không biết
cái gì thì cuối cùng mình giống như một con robot vậy thôi. con robot nó nói
nhưng hoàn toàn nó không biết nói cái gì. Quý vị có dám chắc là con robot nói
thì nó hiểu không? Chúng ta không muốn là con robot như vậy. Có những trường hợp,
chúng ta cần đóng vai con robot thì con robot này có cảm xúc và có khả năng hiểu
những lời mà con robot này nói ra. Còn nếu những lời chúng ta dùng mà chúng ta
không hiểu thì mỗi người nên đặt mua một con robot, rồi nhờ nó nói giúp cho
mình, để mình đỡ phải nói. Cái miệng mình chỉ nói ra những từ ngữ mà mình hiểu
chắc là từ ngữ đó nói gì.
Hàng ngày khi quý vị dùng từ ngữ gì nói ra thì phải lấy tay bịt
cái miệng mình lại và tự mình hỏi rằng “Từ ngữ này mình dùng mà mình có biết nó
là cái gì không?”. Nếu mình cảm thấy mập mờ, chưa trả lời được thì mình không sử
dụng nó, kiếm từ khác sử dụng. Anh dùng chơi thì được nhưng nếu anh dùng từ mà
với tinh thần trách nhiệm của anh thì khác, hoàn toàn khác. Anh có thể nói đùa
với một cô gái nào đó “Tôi yêu cô!” hay một cô nào đó có thể nói đùa với cậu
nào đó “Tôi yêu anh!”. Nói đùa thì được nhé. Nhưng anh nói với tính trách nhiệm
thì nó khác, hoàn toàn khác. Mình nói đùa với nói trách nhiệm thì nó khác. Mình
nói ngu ngơ với nói đùa là nó khác. Còn anh đã dùng từ đó thì anh phải hiểu rất
rõ từ đó nó nói cái gì, khi đó anh sẽ nói đầy tình cảm và đầy trách nhiệm sâu
thẳm.
Khi tôi nói cho quý vị những điều gì, thì những chữ tôi dùng,
tôi rất có trách nhiệm với quý vị qua từng câu chữ đó với mục đích là không dẫn
quý vị đi lạc đường, không dẫn quý vị tới mơ hồ, không dẫn quý vị tới thất vọng,
điêu linh, không dẫn quý vị tới tốn tiền tốn của, tiền mất tật mang. Tôi dám
cam đoan điều đó chắc chắn như vậy!
Vấn đề về từ ngữ thì chúng ta tạm gác ở đây, cứ mỗi lần nói một
chút chứ nói nhiều thì cũng không thể nói hết được, vì nó nhiều quá. Nhưng quý
vị phải làm việc chứ không phải chỉ ngồi đó chờ tôi nói. Chúng ta phải làm việc,
phải động não, phải chắp bút, rồi chúng ta mới đọc lên, chúng ta nghe âm điệu của
chúng ta. Chúng ta viết một dòng chữ, rồi chúng ta đọc to lên để mình nghe thử
dòng chữ đó nghe có êm tai chưa? Nó thật rõ ràng chưa? Mình hiểu rõ nó chưa? Cứ
thế, cứ làm việc như thế, rồi tôi sẽ sửa dần.
Tập sử dụng
màu sắc
Còn về vấn đề màu sắc, mình sử dụng màu sắc gì từ cái đầu, cái cổ,
cái tay, cái chân, cái quần, cái áo, cái giày, cái dép? Sử dụng màu sắc gì nó
thể hiện sự không mơ hồ, không cực đoan, nó thể hiện sự minh mẫn, sự rõ ràng, sự
bình dị, sự dễ chịu, sự lịch sự nhưng mà có tính lôi cuốn, có tính hấp dẫn, có
tính gây cảm hứng cho người khác, có tính thu hút một cách vô hình lẫn hữu hình
- tức là có tính thu hút dễ thấy và không thấy được. Từ màu sắc trong nhà cho đến
màu sắc trên cơ thể chúng ta, cho đến màu sắc chúng ta trang trí ngoài sân vườn..v.v….Màu sắc thì thường đi với hình thức. Màu sắc với hình thức thường
đi đôi với nhau.
Tập sử dụng
âm thanh
Về vấn đề sử dụng âm thanh thì chúng ta cũng bắt đầu phải tập.
Tôi cũng phải tập nhiều. Mình phải rút kinh nghiệm tập mỗi ngày. Khi anh dùng
âm thanh nói chuyện với ai đó, phải sử dụng âm thanh làm sao cho rõ ràng, trong
sáng, dễ chịu, thân thiện, trung thực, gây cho người ta sự tin cậy, phát ra sự
tự tin, phát ra lòng nhiệt tình. Một người có thể có quyền lực từ âm thanh,
mình nói là quyền lực nhưng thực ra là nó tạo ra sức thu hút chứ không phải là
quyền lực. Cũng một nội dung nói như vậy, cũng ba chữ “Tôi thích bạn” nhưng anh
nói nghe sao nó nhạt. Anh nói làm sao đó mà làm cho người ta có cảm hứng thật sự
với anh. Còn anh nói sao mà hai hàm răng muốn rớt, hai tròng mắt muốn rớt ra
ngoài luôn thì thấy chán lắm! Cái âm thanh sử dụng như vậy nghe nó chán lắm! Lời
nói đó không thể hiện sự nhiệt tình, nó không có trung thực, nó không có vui,
nó không có sức sống, nó giống như lười lười, âm thanh nó thiếu trách nhiệm, âm
thanh nó đùa cợt mà không có minh mẫn. Âm thanh mình nói ra sao cho vừa dễ chịu,
vừa trách nhiệm, vừa vui, vừa hấp dẫn, vừa lôi cuốn, vừa gây cho người ta sự cảm
hứng. Còn bữa nào anh bệnh quá, âm thanh anh không tốt thì thôi đừng có tiếp
khách. Bữa đó chịu khó ngồi trong nhà một chút xíu, uống nước, uống này uống
kia, bớt tiếp khách đi. Bởi vì âm thanh nó phát ra làm cho người ta phiền quá,
thì thôi. Ngày nào mà âm thanh mình kém thì quý vị đừng tiếp khách, đừng nói
chuyện với ai.
Một số điều
căn dặn
Còn trong các bài có tên tuổi cụ thể thì quý vị cố gắng có cách
trình bày nào đó mà giấu bớt tên thật đó đi, đừng có nên đưa ra trong văn viết
của mình. Mình có một cách nào đó nêu ra chứ đừng có nêu cụ thể, nêu cụ thể
không tốt. Bởi vì người đọc hay ưa có những sự bình luận bất lợi cho họ.
Đặc biệt trong các hiền giả, tránh các hình thức mơ hồ trong cuộc
sống của mình. Lễ nghi mơ hồ, cúng tế mơ hồ, phép tắc mơ hồ - nên tránh. Trừ
trường hợp anh đóng kịch với người khác có lý do. Đóng kịch vì tình thương với
người khác, vì muốn giúp người ta hay là vì muốn tránh sự nguy hiểm cho mình vì
mình đang đóng kịch thì được.
Ví dụ như hôm nay anh biết là anh đi tới cuộc hẹn đó, nó không tốt
cho họ mà cũng không tốt cho anh nhưng anh lỡ hẹn rồi thì anh giả bộ điện thoại
bảo là “Mình hẹn với cậu rồi nhưng mình
coi lại ngày mình thấy ngày đó nó xấu quá, giờ đó nó cũng xấu quá, cho nên thôi
để khi khác. Khi nào có điều kiện thì mình làm lại cái hẹn gặp nhau sau
nhé. Mình xin lỗi”. Trong những trường
hợp như vậy thì anh có thể đóng kịch. Là anh nói chuyện mơ hồ, là anh làm những
hành động mơ hồ. Mà những cái đó không thể làm hoài được, làm một hai lần thôi,
chứ làm hoài thì nó không phải chuyện anh đóng kịch nữa mà là chuyện chính anh
là người sống mơ hồ.
Một số mục nhỏ, những chủ đề nho nhỏ trong sách thì quý vị xem
những chủ đề nào nó chưa phù hợp thì đổi lại. Ví dụ quyển ‘Thiền Minh Triết”
thì mình có thể đổi lại là “ Cửa vào triết lý sống kỳ diệu”. Tức là anh muốn
vào triết lý sống kỳ diệu thì anh đi qua cửa đó. Quý vị trong Ban Biên Tập trao
đổi với nhau thêm về những chủ đề này.
Quý vị là những người bạn trẻ, thế hệ của quý vị nó khác với thế
hệ của tôi. Thế hệ của tôi là thuộc thế hệ cổ lắm rồi, cho nên nhiều khi tôi sử
dụng từ ngữ không phù hợp với quý vị. Chính quý vị mới là những người mở đường
cho các thế hệ sau. Cho nên, đó là lý do tôi muốn trao đổi với quý vị, tôi muốn
giao trách nhiệm cho quý vị. Bởi vì, dù cho có tỏ tường cỡ nào thì trong quá
trình sống của mình ở thế hệ trước, thế nào cũng có những sự quên, có những sự
dính mắc rồi mình quên đi và mình cứ dùng mãi mấy chữ đó, trong khi đó những chữ
mới thì mình không biết.
Bây giờ các từ mới luôn được cập nhật rất nhiều, làm sao tôi biết
được. Tôi có học đâu mà tôi biết. Mà tôi dùng toàn những từ ngữ ngày xưa. Còn
quý vị là thế hệ sau tôi… Đáng lẽ hôm nay phải cho mời cháu Tuệ Nguyệt Thiên dự
để có một thế hệ thật là trẻ trung. Những thế hệ trẻ trung như Tuệ Nguyệt Thiên
thì cháu sẽ biết được những từ ngữ cập nhật mới mà chính thế hệ quý vị cũng
chưa biết tới. Tôi thấy vừa rồi Tuệ Nguyệt Thiên góp ý cho tôi một số từ ngữ
trong “Chắp cánh thiên thần”, tôi thấy rất là hay. Những từ ngữ đó chính các thế
hệ trước cũng không biết, mà ngay thế hệ
tôi cũng không biết được và thế hệ quý vị cũng không có thể hiểu được. Vấn đề
này chúng ta buộc phải tôn trọng. Chúng ta không thể đem ý muốn chủ quan của
chúng ta để chúng ta áp đặt lên được. Còn khi biên tập thì quý vị phải ghi rất
rõ là: “Các từ ngữ sử dụng này thuộc thế hệ nào…”. Quý vị dành riêng một trang
riêng dành cho phần lưu ý độc giả. Để sau này những thế hệ con cháu chúng ta đọc
thì nó biết là từ ngữ chúng ta sử dụng là cho thế hệ đó thôi, cho thế hệ cha
ông nó thôi, có thể không còn phù hợp cho thế hệ chúng nó nữa. Quý vị cũng cần
ghi rất rõ “Các kiến thức và tài liệu sử dụng trong quyển sách này thuộc thế hệ
nào”, để cho con cháu chúng ta khi đọc thì nó chỉ tham khảo thôi. Đây là những
kiến thức thuộc thế hệ cha ông của nó, chưa chắc đã phù hợp với thế hệ của nó
bây giờ. Ban biên tập chịu khó làm một trang như vậy, tôi sẽ góp ý thêm. Nhưng
quý vị nên sáng tạo thêm trang đó, rồi đưa cháu Nguyệt Thiên góp ý.
Cháu Tuệ Nguyệt Thiên đại diện cho thế hệ tuổi mười bốn, mười
lăm. Và Tuệ Nguyệt Thiên như là một nhân chứng để biết rằng những kiến thức và
những từ ngữ này là thuộc thế hệ cha chú của Tuệ Nguyệt Thiên và thuộc thế hệ của
Tuệ Nguyệt Thiên mà cũng chỉ mới biết sơ sơ, từ kiến thức cho đến những câu
chuyện sử dụng. Chúng ta cố gắng làm như vậy để cho các thế hệ mai sau, khi các
cháu đọc lại thì thấy những gì chúng ta thực hiện rất là khoa học. Quý vị cần
ghi rất rõ là “Các con cháu đời sau phải lưu ý rằng những kiến thức và từ ngữ sử
dụng trong tác phẩm này thuộc thế hệ như thế này…”
Chúng ta làm như vậy thì chúng ta thực sự mới có trách nhiệm với
con cháu của chúng ta. Đa số người lớn có cái bệnh là những gì mình nói ra thì
buộc con cháu ngàn đời phải nghe theo. Mà trong khi đó thì đời sống con cháu nó
khác rồi. Bây giờ chúng ta ăn gạo, ăn khoai, chúng ta lấy vàng làm bản vị, lấy
xăng dầu cho xe hơi chạy nhưng sau này nó có thể khác đi, không giống nữa; hình
thức xã hội sau này nó có thể khác đi không giống như bây giờ. Cho nên chúng ta
sử dụng kiến thức và các hình ảnh của xã hội bây giờ là thuộc thế hệ nào để cho
con cháu chúng ta biết và sau này trở thành cái gì đó thuộc về lịch sử của quá
khứ.
Cuộc trao đổi đột xuất với quý vị trong ban biên tập chắc có lẽ
tới đây là như thế thôi, nó tạm tạm như thế thôi. Tôi chờ thêm mấy buổi sáng nữa
xem có gì mới nữa không. Quý vị biên tập lại bài này và đưa lên trang web để
cho các hiền giả cùng có thể tham khảo thêm.
Chúc quý vị mạnh khỏe
25.9.2012
Cực Quang Aurora